Yma guivéma añeporandu mba'e rehepa noñembojojapái umi jasyjere (mes) pukukue, ikatu haguáicha jaipapa porâve ha jaikuaa pya'eve mba'e árapa ojehu oimerae mba'e.

Heta jey niko jaikuaase mba'e árapa ho'a ra'e térâ ho'áta hína aramboty, aretekuéra térâ mba'apoha ára. Pe jasyjere ojojapa ramo ndahasyietereíta vaicha chéve jaikuaa hagua umíva. Upéva rehe añemoi ajapo upéicha ha ajuhu ikatuneha tuicha ñane pytyvõ arakuéra jeikuaápe.

Upéicha avei ñane retâyguakuéra okaraygua niko omomba'eterei pe jasy ñemongu'e. Ha'ekuéra omaña hese omohenda hagua heta hembiaporâkuéra. Pe "calendario" ko'ága jaiporúvape niko hasyeterei jaikuaa hagua mba'éichapa oi hína jasy, pe "mes" ojeporúva ndojojapáigui, oi rupi ipukuvéva ha mbykyvéva.

Ikatúne niko ambue mba'épe noi porâitéi. Opáichavo, pe "mes" pukukue jejuavypa ojuehegui, chéve ramo guarã, ñane mokañymba rei.

Amoguahe peeme ko tembiapo pemañami hagua hese. Ikatúmba'e va'erã niko ñane pytyvõ imínte jepe jaiporu porâve hagua arakuéra.